Grave hoort toch echt een beetje bij Gelderland

Het vestingstadje aan de Maas is heel vaak belegerd. En twee hertogen van Gelre, Arnold en Willem, liggen begraven in de Sint Elisabethkerk in Grave. Hertog Arnold was ook essentieel voor de kerk, die in 1415 bij een stadsbrand werd verwoest. Onde zijn leiding werd de kerk weer herbouwd.

Grave was in de historie vaker in handen van het hertogdom Gelre. Zo ook ten tijde van de Slag bij Niftrik in 1388. Met steun van Philips de Stoute van Bourgondië had Johanna van Brabant in 1386 geprobeerd Grave te veroveren op het Graafschap Cuijk. Met steun van Gelre werd dit voorkomen. In juni 1388 probeerde Brabant het opnieuw. Ook dit mislukte.

Toen besloot Brabant tot een verrassingsaanval op Nijmegen met een leger van tienduizend man. Ze gingen via de doorwaadbare plek in de Maas bij Niftrik de Maas over en sloegen daar hun kamp op. Gealarmeerd viel Willem I in allerhaast de Brabanders aan met een legertje van driehonderd ruiters en vierhonderd burgers.

Het totaal verraste Brabantse leger vluchtte in paniek weg. Na twee uur waren er twaalfhonderd Brabanders jammerlijk verdronken, drieduizend gesneuveld en vijfduizend krijgsgevangen gemaakt. De Geldersen verloren honderd man. De slag bij Niftrik werd een van de heftigste slagen in de geschiedenis van Nederland.

Dit weekend vindt het Historisch Spektakel plaats in Grave. En daarbij wordt de Slag om Grave, nu exact 350 geleden, nagespeeld. Grave maakte toen deel uit van de Zuiderfrontier, een waterlinie van Sluis tot Nijmegen, met vestingsteden en gebieden die je onder water kon zetten. Deze linie moest ervoor zorgen dat de Republiek niet vanuit het zuiden aangevallen kon worden. Maar in het rampjaar 1672 gebeurde dat toch.

Omdat ‘s-Hertogenbosch door de Staten Generaal belangrijker wordt gevonden, verplaatst Willem III een deel van het garnizoen uit Grave naar die stad. Door deze tactische fout valt Grave in 1672 zonder dat er een schot gelost is in handen van het Franse leger. De Fransen zijn daarmee baas in Grave en de stad wordt weer katholiek.

Twee jaar later, in 1674, verschijnt luitenant-generaal Von Rabenhaupt met een groot Staats leger voor Grave om de Franse bezetting onder generaal Noël Bouton markies de Chamilly uit de vesting te verdrijven. Pas na de komst van versterkingen onder Willem III keren de kansen en moet De Chamilly de vestingstad Grave opgeven. Na vier maanden beleg capituleert De Chamilly op 27 oktober 1674, de 28ste trekt Willem III de stad binnen. De 28ste oktober wordt in Grave tot ver in de achttiende eeuw als feestdag gevierd.

Grave wordt aan het einde van de 18e eeuw opnieuw ingenomen door de Fransen, maar in 1814 worden de Fransen weer verdreven. Het vestingstadje hoort vanaf dat moment bij Brabant, maar de band met Gelderland wordt altijd nog gevoeld, zeker vanwege de gezamenlijke historie.